โครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม
คณะบริหารศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

การละเล่นของเด็กไทยมีมาตั้งแต่สมัยโบราณ เป็นการละเล่นที่มีความสนุกสนานสร้างความเพลิดเพลินให้แก่ผู้เล่น  อีกทั้งยังแฝงไปด้วยข้อคิด คติดีๆมากมาย เช่น การรู้จักแพ้ชนะ  ความสมัคสมานสามัคคี เป็นต้น

เวปไซด์นี้ได้จัดทำวีดีโอการละเล่นของเด็กไทยซึ่งได้รวบรวมเนื้อหา กติกา วิธีการเล่น เพื่อธำรงรักษา และ ถ่ายทอดวิธีการเล่นพิ้นบ้านของเด็กไทยให้อยู่คู่กับคนไทยไปตราบเท่านาน

การกระโดดเชือก
มี 2 แบบ คือ การกระโดดเชือกเดี่ยว
และการกระโดดเชือก
หมู่ ใช้หนังสติ๊ก (หนังยาง) ถักร้อยจนเป็นเส้นยาว หรือ เชือกปอ ยาวพอที่จะตวัดพ้นศีรษะ
ขมวดหัว - ท้ายเพื่อกันเชือกลุ่ย เวลาเล่นแกว่งเชือกด้วยมือทั้ง
สองข้าง แล้วกระโดขึ้นลงตรง กลาง...

เดินกะลา
เป็นการละเล่นเด็กไทย โดยใช้วัสดุอุปกรณ์ที่หาได้ทั่ว
ไปตามท้องถิ่น ซึ่งผู้ใหญ่ มักทำให้เด็กๆ เล่นเพื่อ ความสนุก เพลิดเพลิน, เสริมสร้าง ความสามัคคี ในหมู่คณะ และเป็นการฝึก การทรงตัวอีกด้วย...

ขี่ม้าก้านกล้วย
เป็นการละเล่นเด็กไทย โดยอาศัยก้านกล้วยที่ปลูกไว้
ตามบริเวณและในสวน ซึ่งผู้ใหญ่มักทำให้เด็กๆ เล่นเพื่อความสนุกเพลิดเพลิน และเป็นการฝึกการความแข็งแรง
ไปในตัว...

ชักเย่อ
ใช้เชือกเส้นใหญ่ยาวพอประมาณ
กับจำนวนผู้เล่น แบ่งผู้เล่นเป็นสองฝ่าย มีเส้นแดนตรงกลาง เมื่อสัญญาณเริ่ม ทั้งสองฝ่ายจะเริ่มออกแรงดึงเชือก โดยพยายามดึงฝ่ายตรงข้ามให้เข้ามา
ในแดนของตน...

ซ่อนหา
การหา และการซ่อนตัว โดยมีเด็กหนึ่งคน หลับตานับเลข ให้เด็กคนอื่นๆ หนีไปหลบหาที่ซ่อน เมื่อนับเลขครบจำนวน หรือเด็กคนอื่นๆ ซ่อนเสร็จแล้ว ตะโกนบอกว่าเริ่มได้ เด็กที่มีหน้าที่"หา" จะเริ่มเดินหา ถ้ามองเห็นในสายตา ก็ยกนิ้วโป้ง พร้อมตะโกนว่า "โป้ง..." .......

โทกเทก / โถกเถก
อาจเรียกชื่อแตกต่างกันออกไป ตามแต่ละท้องถิ่น เป็นการละเล่นที่ใช้อุปกรณ์ ที่ทำมาจากไม้ไผ่ ประกอบด้วยท่อนไม้สั้น ซึ่งเป็นที่เหยียบสำหรับยืน มีผ้าพันเพื่อไม่ให้เจ็บง่ามเท้า
ไม้ท่อนยาวสำหรับใช้เป็นตัวยืนจับ เวลาเล่นต้องพยายามทรงตัวเดิน ...

ตะแล็ปแก็ป
เป็นของเล่นพื้นบ้าน ของไทยที่ทำจากกระป๋องนม 2 ใบใช้ในการสื่อสาร เหมือนโทรศัพท์ ซึ่งมีวิธีการทำดังนี้...

ปิดตาตีหม้อ
วางหม้อดิน เรียงเป็นแถวห่างกัน พอสมควรตาม จำนวนผู้เล่น จัดผู้เล่นเรียง ตามแถวงหม้อ
เดินถอยออกมา ให้ห่างหม้อพอสมควร แล้วผูกตาผู้เล่น หมุนผู้เล่น 1 รอบ แล้วจัดผู้เล่นให้หัน
ไปทางหม้อ ให้ผู้เล่นเดินไปข้างหน้า เพื่อตีหม้อของตนให้ถูก ถ้าตีไม่ถูกก็เป็นฝ่ายแพ้ ถ้าไม่มีหม้อใช้
ถังพลาสติกก็ได้...

มอญซ่อนผ้า
ทุกคนนั่งล้อมวง ช่วยกันร้องว่า "มอญซ่อนผ้า ตุ๊กตาอยู่ข้างหลัง ไว้โน่นไว้นี่ ฉันจะตีก้นเธอ"
มอญจะถ์อผ้าเดินรอบวง แล้วแอบหย่อนผ้า ไว้ข้างหลังผู้เล่น คนใดคนหนึ่ง หากผู้เล่นคนนั้นรู้ตัวก่อน
ก็จะหยิบผ้ามาไล่ตีมอญ...

ว่าว
เป็นของเล่นชนิดหนึ่ง ที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้น เพื่อให้ลอยอยู่ในอากาศได้
ด้วยแรงลมและมีสายป่าน คอยบังคับให้ลอยอยู่ ในทิศทางที่ต้องการ โดยเริ่มจากประเทศจีน
โดยใช้ไม้ไผ่และ ผ้าไหมเป็นอุปกรณ์ ต่อมาได้ประดิษฐ์ว่าว ในหลายรูปแบบ ตามวัฒนธรรม ของหลายประเทศ...

วิ่งกระสอบ
วางกระสอบปูไว้ ที่พื้นตรงหน้าผู้เล่น โดยวางเรียงแถวหน้ากระดาน พอได้สัญญาณให้ผู้เล่นหยิบ
กระสอบมาสวมพร้อมๆ กัน แล้ววิ่งไปที่เส้นชัย ให้เร็วที่สุดโดยไม่ให้หกล้ม ใครวิ่งไปถึงก่อนเป็นผู้ชนะ...

หมากเก็บ
ใช้ก้อนกรวด ที่มีลักษณะกลมๆ 5 ก้อน เสี่ยงทายว่า ใครจะเล่นก่อน
โดยวิธีขึ้นร้าน คือ ถือหมาก ทั้งห้าเม็ดไว้แล้ว โยนพลิกหงายหลังมือรับ
แล้วพลิกมือกลับรับอีกที ใครเหลือหินอยู่ ในหินอยู่ในมือมากที่สุด
คนนั้นเล่นก่อน มีทั้งหมด 5 หมาก...